Çocuklarla Evde Yapılabilecek Deneyler
Çocuklarla Evde Yapılabilecek Deneyler
Erken yıllarda çocuklar fiziksel, sosyal, duygusal, bilişsel ve dil gelişimi açısından hızlı bir şekilde gelişmektedir. Çocukların bilimsel olarak gelişimleri onların kişisel keşifleri ile fiziksel ve sosyal deneyimlerinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, okul öncesi yıllarda çocukların bilimle tanışması, onların gelişim alanlarının çok yönlü desteklenmesi açısından oldukça önemlidir.
Erken çocukluk dönemindeki çocukların doğuştan gelen merakları, onları gözlem ve keşifleri aracılığıyla merak ettikleri durumların ve olayların cevaplarını bulmaya yönlendirir. Bu deneyimleri yoluyla çocuklar, dünyayı tanıma ve algılamaya yönelik doğal olayların gözlemlenebileceğini, ölçülebileceğini ve bazen bunları kontrol edebileceklerini anlamaya başlarlar. Böylece bilimi öğrenme süreçleri şekillenmeye başlar. Bu nedenle çocuklar genellikle “doğuştan bilim insanları” olarak adlandırılmaktadır.
Çocuklar en küçük yaşlardan itibaren kendileri deneyerek ve yaparak öğrenirler.
Nesneleri sallayarak ya da yere atarak nesnenin çıkardığı sese, yuvarlanıp yuvarlanmadığına bakarak o nesne ve benzerleri hakkında bilgi edinirler.
DENEYLER
“Gemiler Neden Batmaz?” Deneyi
Malzemeler
1 soyulmuş ve 1 soyulmamış portakal
İçi su dolu sürahi
Deneyin Yapılışı
Sürahiyi suyla doldurun. Kabuklu portakalı içine attığınızda yüzdüğünü, kabuksuz olanı attığınızda battığını göreceksiniz. Çünkü kabuklu portakalda hava boşluğu daha çok olduğu için yoğunluğu kabuksuz olana göre daha azdır. Bu nedenle kabuklu portakal yüzeyde kalır ve suya batmaz. Gemiler de aynı bu şekilde yoğunluklarını azalttıkları için suda batmazlar.
“Kendi Kendine Şişen Balonlar” Deneyi
Balon şişirmekten yoruldunuz mu? O halde, bu işi sizin için keyifli; çocuğunuz için ise eğlenceli bir oyun/deney haline getirelim.
Malzemeler
- 3 adet boş plastik su şişesi
- Sirke
- 3 yemek kaşığı kabartma tozu
- 3 adet balon
- Sıvı gıda renklendirici
- Huni
Deneyin yapılışı
1. Huni aracılığıyla her bir balonun içerisine birer kaşık kabartma tozu dökünüz.
2. Her bir şişenin içine şişenin 1/5’i kadar sirke ve birkaç damla gıda renklendirici koyunuz. (Her bir şişeye farklı renk gıda renklendirici kullanırsanız daha hoş bir görüntü elde edersiniz. Elinizde gıda boyası yoksa katmak zorunda değilsiniz.)
3. Balon ağızlarını şişe boyunlarına sıkıca geçiriniz. Bu işlemi yaparken kabartma tozunun şişe içerisine kaçmamasına özen gösteriniz.
4. Şimdi de kabartma tozunun sirkeyle karışması için balonları yukarıya doğru kaldırınız. Kabartma tozu, sirkeyle buluşur buluşmaz bir reaksiyon başlayacak, bu da balonların kendi kendilerine şişmelerini sağlayacaktır.
Açıklama
Sirke ve kabartma tozu şişe gibi bir kabın içerisinde tepkimeye girdiği zaman karbondioksit açığa çıkarır. Karbondioksit gazı, kap içerisinde kendine daha fazla yer bulamayınca “püskürme” meydana gelir. Bu püskürme sonucunda ise şişe ağzına tutturulmuş balon şişmeye başlar.
“Renkli Lahanalar” Deneyi
Malzemeler
İçi su dolu 4 bardak, gıda boyası, birkaç lahana yaprağı.
Deneyin Yapılışı
Her bardak suyun içine farklı renkte gıda boyası ekleyin. Sonra her bir bardağın içine tek bir lahana yaprağı yerleştirin. Bir gece boyunca içinde bırakın. Sabah olduğunda yapraklar renklerini değiştirmiş olacaklar.
Deneyin sonuçlanma süresini seçilen çiçek, çiçeğin bulunduğu ortam şartları gibi faktörler etkileyebilir. Deneyi belirli aralıklarla çocuğunuz inceleyebilirsiniz. Farklı çiçekler seçebilirsiniz.
Açıklama
Beklenilen süre sonunda lahanalar içinde bulunan suyun rengini aldı. Bitkiler suyu topraktan kökleriyle alır ve su bitkinin gövdesinden yapraklarına çiçeklerine kadar taşınır. Çiçek kesildiğinde artık kökü yoktur fakat bitkinin gövdesi suyu alır ve yapraklara çiçeklere ulaştırır. Su moleküllerinin birbirini çekme özelliğinin olmasından dolayı bitkinin gövdesinin iletim borularında bir su sütunu oluşur. Böylelikle su kolaylıkla topraktan bitkinin en tepesine ulaşabilir. Burada da su renklendirildiği için renk molekülleri çiçek kısmına ulaşarak lahanaları renklendirdi.
Eğer bu deneyi daha da ilginç hale getirmek isterseniz; çiçeğin saplarını istediğiniz parçalara ayırıp her birini farklı renkteki suya yerleştirerek rengârenk bir çiçek elde edebilirsiniz.
“Suda Açan Çiçekler” Deneyi
Malzemeler
- Çiçek resmi
- Su
- Kâğıt
- Su koymak için düz bir kap
Deneyin Yapılışı
Renkli kâğıtlara ya da beyaz kağıda (çocukların renklendirmesine izin verebilirsiniz) çiçek resmi çizilerek çiçek desenleri kesilir (çocuğunuz makas kullanabiliyorsa onun yapmasına izin verebilirsiniz). Kesilen çiçeklerim kenar yaprakları içe doğru kıvrılarak katlanır. Katlama işlemi bittikten sonra düz bir kaba su doldurulur. Yapılan çiçekler suyun üstüne yavaşça ve katlı yaprakları üst tarafa gelecek şekilde bırakılır. Çiçekler suyla temas ettiğinde açılmaya başlar.
Böylece çocuk çiçeklerin büyümesi için suya ihtiyaç duyduklarını anlayabilirler. Çiçeklerin bir goncayken nasıl açıldıklarını görürler.
“Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Toysmar İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Toysmar. herhangi bir surette sorumlu değildir.”